Metoda Moralesa to terapia którą stosujemy zarówno w stosunku do noworodków, dzieci jak i dorosłych.
Dotyczy pacjentów z opóźnieniami rozwoju posturalnego, przepuklinami oponowo-rdzeniowymi i porażeniami obwodowymi oraz z zaburzeniami sensomotorycznymi w obrębie twarzy, jamy ustnej i gardła. Jej celem jest uzyskanie przez pacjenta jak największej sprawności i samodzielności w codziennym funkcjonowaniu. Ważnymi elementami terapii są neuromotoryczna terapia rozwoju oraz regulacyjna terapia ustno – twarzowa.
Koncepcja Moralesa została opracowana i rozwinięta w Argentynie ( główny ośrodek w Cordobie) przez Castillo Moralesa, lekarza rehabilitacji , badacza i naukowca. Jej korzenie sięgają doświadczeń, jakie autor zebrał obserwując życie rdzennych mieszkańców Ameryki Łacińskiej, pacjentów których spotykał na swej drodze i ucząc się od wielu specjalistów (Berty i Karela Bobathów, Vaclawa Vojty, Kabata).
W koncepcji możemy wyróżnić kilka części:
- neuromotoryczną terapię rozwoju – dla dzieci z opóźnieniami rozwoju posturalnego, przepuklinami oponowo-rdzeniowymi i porażeniami obwodowymi celem terapii jest wspieranie dziecka w przyjmowaniu postawy wyprostowanej, skierowanej przeciwnie do siły ciążenia. W efekcie stymulacji stref motorycznych uaktywniamy określone mięsnie/grupy mięśniowe, regulujemy napięcie mięśniowe, stabilizujemy postawę i pobudzamy receptory w skórze, tkance łącznej i stawach.
Stymulacja wspomaga sekwencje ruchów na różnych etapach rozwoju sensomotorycznego oraz stanowi określony element całości sprzyjającej rozwojowi motoryki.
Terapia uwzględnia min. takie elementy jak: prawidłowe ułożenie dziecka (pozycjonowanie) wspierające rozwój ruchowy oraz ciszę motoryczną będącą narzędziem diagnostycznym oraz elementem terapii.
- regulacyjną terapię ustno- twarzową, dla pacjentów z zaburzeniami sensomotorycznymi w obrębie twarzy, jamy ustnej i gardła Polega na stymulacji mięśni biorących udział w procesie mowy: mięśni oddechowych i klatki piersiowej, mięśni kontrolujących ustawianie głowy, mięśni twarzy i jamy ustnej. Terapia charakteryzuje się dużą skutecznością zarówno w pracy z dziećmi jaki i osobami dorosłym Należy pamiętać, że nieprawidłowe napięcie w obrębie w/w mięśni powoduje u noworodków i niemowlą w trudności w domykaniu ust, uchwyceniu piersi, ssaniu, połykaniu i żuciu. W późniejszym etapie życia przyczynia się do zaburzeń artykulacji.
- zaopatrzenie w specjalne płytki podniebienne, w zależności od potrzeb pacjenta, w połączeniu z regulacyjną terapią ustno-twarzową
Głównym celem terapii jest uzyskanie przez pacjenta jak największej sprawności i samodzielności w codziennym funkcjonowaniu.
Osiąga się to przez :
- poszerzanie możliwości komunikacji niewerbalnej i werbalnej
- wspomaganie rozwoju sensomotorycznego i poprawę spostrzegania
- regulację napięcia mięśniowego
- poprawę postawy , aktywnego wyprostu i poruszania się
- uaktywnienie i regulację funkcji orofacjalnych takich jak ssanie, połykanie, żucie , kontrola ślinienia , mimika i artykulacja
- wspieranie własnej inicjatywy przy jedzeniu i piciu
- poprawę funkcji oddychania
- wspieranie kompetencji rodzicielskich
- zapobieganie patologiom wtórnym
Zastosowanie koncepcji Castillo Moralesa
- u dzieci z hiotonią mięśniową uwarunkowaną zespołami genetycznymi
- w terapii wcześniaków
- u noworodków z zaburzeniami funkcji ssania, połykania
- u pacjentów z zaburzeniami żucia i mowy
- w usprawnianiu pacjentów z dysfagią
- przy schorzeniach nerwowo – mięśniowych
- w porażeniach nerwu twarzowego – u dzieci i dorosłych
- u pacjentów z zaburzeniami strukturalno – funkcjonalnymi (rozszczepy wargi, podniebienia)
- u dzieci z porażeniem mózgowym
- u pacjentów z uszkodzeniami czaszkowo – mózgowymi